Czechy: zakaz fotografowania jednostek wojskowych – co muszą wiedzieć turyści?

Wstęp

W maju 2025 roku Czechy wprowadziły nowe, bardzo rygorystyczne przepisy dotyczące zakazu fotografowania i filmowania obiektów wojskowych. Zmiany te bezpośrednio dotyczą zarówno mieszkańców, jak i wszystkich turystów odwiedzających ten kraj, zwłaszcza osoby podróżujące z aparatami, smartfonami oraz operatorów dronów. Nowe regulacje są odpowiedzią na rosnące obawy dotyczące bezpieczeństwa narodowego i szpiegostwa, a także efektem aktualnej sytuacji międzynarodowej, w tym wsparcia Czech dla Ukrainy.

Charakterystyka nowych przepisów

Zakres zakazu i objęte obiekty

Zakaz fotografowania i filmowania dotyczy wszystkich obiektów wojskowych na terenie Czech, w tym koszar, magazynów, poligonów, instalacji obronnych, lotnisk wojskowych i innych miejsc użytkowanych przez armię. Przepisy obejmują także fotografowanie za pomocą dronów oraz innych urządzeń rejestrujących obraz z powietrza.

Sposób oznakowania

Na terenach objętych zakazem ustawiane są czytelne znaki informujące o „Zakazie fotografowania”. Oznaczenia mają charakter wyraźny, w kilku językach, by wykluczyć nieświadome naruszenia ze strony zagranicznych turystów.

Dodatkowe uprawnienia żandarmerii wojskowej

Nowelizacja prawa przewiduje znaczące zwiększenie uprawnień żandarmerii wojskowej. Funkcjonariusze mogą obecnie nie tylko kontrolować przestrzeganie zakazu, ale także:

• Legitymować osoby na terenie oraz w pobliżu obiektów wojskowych,
• Przeszukiwać pojazdy i bagaże,
• Zatrzymywać prawo jazdy oraz dowody tożsamości w przypadku podejrzenia poważnego zagrożenia,
• Wkraczać na posesje prywatne, jeśli uznają to za konieczne dla bezpieczeństwa państwa.

Kary za naruszenie przepisów

Wysokość grzywien

Za nielegalne fotografowanie lub filmowanie obiektów wojskowych grozi grzywna do 100 000 koron czeskich (ponad 17 000 zł). W przypadku użycia drona do takich działań kara może być wyższa, a sprzęt podlega konfiskacie. Kary mogą zostać nałożone natychmiast przez żandarmerię wojskową lub w ramach postępowania administracyjnego.

Kontrola i egzekucja

Żandarmeria wojskowa prowadzi wzmożone patrole wokół newralgicznych obiektów, szczególnie w regionach przygranicznych oraz wokół strategicznych magazynów i poligonów. Szczególną uwagę zwraca się na turystów podróżujących kamperami i osoby korzystające z dronów, które wcześniej wielokrotnie naruszały przepisy.

Przyczyny wprowadzenia nowych przepisów

Zagrożenia dla bezpieczeństwa narodowego

Decyzja o zaostrzeniu przepisów została podjęta w związku z narastającymi obawami o szpiegostwo, fotografowanie instalacji militarnych na potrzeby służb obcych państw oraz realne zagrożenia terrorystyczne. Szczególnie istotne stało się to po wzmożeniu wsparcia Czech dla Ukrainy w zakresie militarnym i logistycznym.

Kontekst historyczny

Podobne regulacje obowiązywały w Czechach (i wcześniej w Czechosłowacji) do 1998 roku. Obecna sytuacja międzynarodowa wymusiła powrót do dawnych restrykcji. Zakaz ma również na celu ochronę infrastruktury krytycznej, w tym nowoczesnych systemów obrony powietrznej i magazynów uzbrojenia.

Konsekwencje dla turystów

Zagrożenia dla podróżnych

Turyści, zwłaszcza z Polski i Niemiec, powinni zwracać szczególną uwagę na nowe oznaczenia i nie podejmować prób fotografowania obiektów wojskowych – nawet z dużej odległości. W przypadku nieświadomego naruszenia przepisów obowiązuje zasada surowej odpowiedzialności, niezależnie od zamiaru.

Drony i sprzęt fotograficzny

Operatorzy dronów zobowiązani są do uzyskania odpowiednich zezwoleń i sprawdzenia map stref zakazu lotów. Każdy lot w pobliżu obiektu wojskowego bez specjalnego pozwolenia jest traktowany jako poważne wykroczenie.

Informacje praktyczne

Zaleca się wcześniejsze zapoznanie z lokalizacjami baz wojskowych i unikanie korzystania z urządzeń rejestrujących obraz w ich pobliżu. Dotyczy to zarówno telefonów, kamer sportowych, jak i dronów oraz kamer samochodowych.

Reakcje społeczne i opinie ekspertów

Opinie obywateli i branży turystycznej

Nowe przepisy wzbudziły szeroką dyskusję wśród mieszkańców i przedsiębiorców turystycznych. Część środowisk uważa zakaz za konieczny wobec zagrożeń geopolitycznych, inni podkreślają jego uciążliwość dla zwykłych turystów i fotografów.

Wpływ na turystykę

Biura podróży i przewodnicy informują klientów o nowych przepisach. Przewiduje się, że zakaz może wpłynąć na ograniczenie liczby incydentów, ale także na atrakcyjność niektórych regionów dla amatorów fotografii krajobrazowej.

Podsumowanie

Wprowadzenie zakazu fotografowania i filmowania obiektów wojskowych w Czechach w maju 2025 roku to poważna zmiana, która ma fundamentalne znaczenie dla bezpieczeństwa państwa i wszystkich przebywających na jego terytorium. Turyści powinni wykazać szczególną ostrożność, aby uniknąć wysokich kar i problemów prawnych podczas podróży do Czech.