Testy systemu Gladius przez 18. Dywizję Zmechanizowaną w Ustce w maju 2025 roku

Wprowadzenie

W maju 2025 roku 18. Brygada Artylerii, będąca częścią 18. Dywizji Zmechanizowanej, znanej jako Żelazna Dywizja, przeprowadziła testy bojowe systemu Gladius na Centralnym Poligonie Sił Powietrznych w Ustce. Zdjęcia i filmy z ćwiczeń, opublikowane w mediach społecznościowych przez 18. Dywizję Zmechanizowaną (@Zelazna_Dywizja), Agencję Uzbrojenia (@AgencjaUzbr) oraz Grupę WB (@WBGroup_PL), wywołały szerokie zainteresowanie opinii publicznej. Gladius, opracowany przez polską Grupę WB, to modułowy, bezzałogowy system poszukiwawczo-uderzeniowy, umożliwiający precyzyjne rażenie celów na odległość ponad 100 km, zarówno na lądzie, jak i na morzu. Testy w Ustce miały na celu weryfikację zdolności operacyjnych systemu oraz doskonalenie umiejętności operatorów z 18. Brygady Artylerii, pierwszej jednostki Wojska Polskiego wyposażonej w pełny moduł ogniowy Gladius. Artykuł szczegółowo omawia specyfikację systemu, przebieg testów, rolę Żelaznej Dywizji, kontekst modernizacji Wojska Polskiego, wyzwania, reakcje społeczne oraz przyszłe perspektywy, opierając się na zweryfikowanych źródłach, takich jak komunikaty MON, portale defence24.pl, zbiam.pl, spidersweb.pl, milmag.pl, polska-zbrojna.pl, komputerswiat.pl oraz posty na platformie X. Treść pomija odniesienia do wyborów, Rosji i Ukrainy, koncentrując się na faktach i danych z 2025 roku.

System Gladius: Specyfikacja i możliwości

Charakterystyka techniczna

System Gladius to kompleksowy, bezzałogowy system poszukiwawczo-uderzeniowy, zaprojektowany i wyprodukowany przez Grupę WB, polską firmę zbrojeniową z Ożarowa Mazowieckiego. Jego kluczowe cechy obejmują:

• Modułowość: System składa się z bateryjnych modułów ogniowych, które integrują wyrzutnie, wozy dowodzenia, wozy amunicyjne, bezzałogowe statki powietrzne (BSP) oraz pakiety logistyczne i szkoleniowe.
• Zasięg działania: Umożliwia precyzyjne rażenie celów na odległość ponad 100 km, zarówno lądowych (np. pojazdy opancerzone, stanowiska dowodzenia), jak i morskich (np. okręty, infrastruktura portowa).
• Dwa typy dronów:
  • BSP FT-5: Rozpoznawcze bezzałogowe statki powietrzne, wyposażone w głowice optoelektroniczne z kamerami dziennymi i termowizyjnymi, o zasięgu łączności 150–180 km. Służą do wykrywania, śledzenia i identyfikacji celów w paśmie widzialnym, termowizji lub poprzez lokalizację źródeł emisji radiowej.
  • BSP-U Gladius: Uderzeniowe drony kamikadze, jednosilnikowe, jednorazowego użytku, wyposażone w głowice bojowe (odłamkowo-burzące lub kumulacyjne), zdolne do niszczenia celów z chirurgiczną precyzją na dystansie ok. 100 km.
• Integracja z systemem Topaz: Gladius jest w pełni kompatybilny z polskim systemem kierowania ogniem Topaz, używanym od ponad 20 lat w Wojskach Rakietowych i Artylerii, co zapewnia wysoką precyzję i koordynację działań.
• Odporność na zakłócenia: Wykorzystuje zaawansowaną łączność, odporną na wojnę elektroniczną, wspieraną przez sztuczną inteligencję (AI) do analizy danych, planowania misji i podejmowania decyzji w czasie rzeczywistym.
• Mobilność: Komponenty systemu są montowane na pojazdach opancerzonych Waran 4×4 (wyrzutnie i wozy dowodzenia) oraz ciężarowych Jelcz 442.32 (wozy amunicyjne), co zapewnia wysoką mobilność i elastyczność operacyjną.

Skład bateryjnego modułu ogniowego

Każdy moduł Gladius obejmuje następujące elementy:

• Wyrzutnie: Mobilne, na pojazdach Waran 4×4 w konfiguracji pick-up, zdolne do wystrzeliwania dronów FT-5 i BSP-U. W skład pierwszego modułu dostarczonego w 2024 roku weszło pięć wyrzutni.
• Wozy dowodzenia: Dwa wozy na platformach Waran 4×4 furgon, wyposażone w systemy łączności, sterowania i analizy danych, pełniące rolę centrum operacyjnego.
• Wozy amunicyjne: Trzy pojazdy Jelcz 442.32 4×4, służące do transportu dronów, głowic bojowych i zapasów.
• Drony:
  • Rozpoznawcze FT-5: Pięć sztuk w pierwszym module, z głowicami optoelektronicznymi.
  • Uderzeniowe BSP-U: Zapas dronów kamikadze, gotowych do natychmiastowego użycia.
  • Treningowe BSP-UT: Cztery sztuki w pierwszym module, służące do szkolenia operatorów.
• Pakiet logistyczny: Zestawy obsługowe, narzędzia serwisowe, części zamienne i mobilna stacja analiz, wprowadzona w grudniu 2024 roku, służąca do przetwarzania danych z misji.
• Pakiet szkoleniowy: Symulatory, drony treningowe BSP-UT oraz programy szkoleniowe dla operatorów i techników, obejmujące obsługę systemu, planowanie misji i konserwację sprzętu.

Historia rozwoju i kontrakt

Umowa na dostawę czterech bateryjnych modułów Gladius została podpisana 6 maja 2022 roku między Agencją Uzbrojenia a WB Electronics, z wartością około 2 mld zł brutto. Kontrakt obejmuje dostawy sprzętu, szkolenia, serwis oraz pakiety logistyczne do 2026 roku. Kluczowe etapy realizacji:

• 15 grudnia 2022: Dostarczono pierwsze elementy systemu do 18. Pułku Artylerii w Nowej Dębie, w tym dwie wyrzutnie ciągnione i dwa drony treningowe BSP-UT, co umożliwiło rozpoczęcie szkolenia operatorów.
• Listopad–grudzień 2023: Testy weryfikacyjne na poligonie w Toruniu, gdzie BSP-U z głowicą bojową skutecznie zniszczył cel, potwierdzając zdolności systemu.
• 20 grudnia 2023: Przekazano pierwsze operacyjne elementy modułu, w tym pięć wyrzutni, dwa wozy dowodzenia, trzy wozy amunicyjne, pięć dronów FT-5 i cztery BSP-UT.
• Grudzień 2024: Zakończono dostawy pierwszego pełnego modułu ogniowego do 18. Brygady Artylerii, a rozpoczęto wyposażanie drugiego modułu dla 1. Mazurskiej Brygady Artylerii.
• Maj 2025: Testy bojowe w Ustce, pierwsze strzelania z pełnym modułem ogniowym, potwierdzające zdolności systemu w warunkach operacyjnych.

Grupa WB kontynuuje prace nad wersją Gladius 2, zleconą w 2022 roku, która ma zwiększyć zasięg i ładowność dronów, z prototypami planowanymi na 2026 rok.

Testy systemu Gladius w Ustce w maju 2025 roku

Przebieg ćwiczeń

W dniach poprzedzających 19 maja 2025 roku 18. Brygada Artylerii przeprowadziła strzelania bojowe na Centralnym Poligonie Sił Powietrznych w Ustce. Według komunikatu 18. Dywizji Zmechanizowanej, opublikowanego na platformie X, ćwiczenia miały dwa główne cele:

• Weryfikacja zdolności systemu: Testy sprawdzały działanie wszystkich komponentów modułu ogniowego, w tym wyrzutni, dronów FT-5, BSP-U oraz systemu Topaz, w realistycznych warunkach bojowych.
• Doskonalenie umiejętności operatorów: Szkolenie obejmowało obsługę systemu, koordynację działań, planowanie misji i reagowanie w dynamicznych scenariuszach, takich jak rażenie celów morskich i lądowych.

Zdjęcia i filmy z ćwiczeń, udostępnione przez @Zelazna_Dywizja, @AgencjaUzbr i @WBGroup_PL, pokazały w pełni uzbrojone drony BSP-U startujące z wyrzutni Waran 4×4, wozy dowodzenia w akcji oraz drony FT-5 prowadzące rozpoznanie. Testy wykazały zdolność systemu do precyzyjnego rażenia celów na odległość ponad 100 km, w tym obiektów morskich, co było nową funkcjonalnością Gladius, podkreśloną przez spidersweb.pl. Ćwiczenia zakończyły się pełnym sukcesem, potwierdzając niezawodność systemu i gotowość brygady do jego operacyjnego użycia.

Znaczenie poligonu w Ustce

Centralny Poligon Sił Powietrznych w Ustce, położony nad Morzem Bałtyckim, jest jednym z najważniejszych ośrodków szkoleniowych Wojska Polskiego. Jego atuty to:

• Rozległy teren: Umożliwia testowanie systemów artyleryjskich, rakietowych i bezzałogowych na dużych odległościach.
• Dostęp do morza: Pozwala na symulację celów morskich, takich jak okręty czy infrastruktura przybrzeżna, co było kluczowe dla testów Gladius.
• Infrastruktura: Wyposażony w stanowiska dowodzenia, strzelnice i systemy monitoringu, zapewnia realistyczne warunki szkoleniowe.
• Historia ćwiczeń: Poligon regularnie gości międzynarodowe manewry NATO, takie jak Tobruq Legacy czy Baltops, oraz testy systemów, takich jak Himars, Narew czy Perun.

Ustka umożliwiła przeprowadzenie złożonych scenariuszy, w tym rażenia celów morskich na dystansie ponad 100 km, co potwierdziło elastyczność systemu Gladius w operacjach lądowo-morskich.

Rola 18. Brygady Artylerii

18. Brygada Artylerii, z siedzibą w Nowej Dębie, jest pierwszą jednostką Wojska Polskiego wyposażoną w pełny moduł ogniowy Gladius. Formowana od 2021 roku jako 18. Pułk Artylerii, została przekształcona w brygadę w 2025 roku, co odzwierciedla jej rosnącą rolę w strukturze Żelaznej Dywizji. Brygada odpowiada za:

• Integrację nowoczesnych systemów: Obsługuje Gladius, koreańskie wyrzutnie Chunmoo oraz planowane systemy Himars, tworząc trzon precyzyjnej artylerii dywizji.
• Szkolenie operatorów: Żołnierze przeszli intensywne szkolenia na symulatorach, dronach BSP-UT oraz w rzeczywistych warunkach poligonowych, co umożliwiło skuteczne użycie Gladius w Ustce.
• Wsparcie operacyjne: Zapewnia zdolności rozpoznawcze i uderzeniowe na głębokości ponad 100 km, wspierając działania innych jednostek dywizji, takich jak 1. Brygada Pancerna czy 19. Brygada Zmechanizowana.

Testy w Ustce były pierwszym pełnym sprawdzianem brygady z użyciem Gladius w warunkach bojowych, co potwierdziło jej gotowość do realizacji zadań zgodnie ze standardami NATO.

18. Dywizja Zmechanizowana – Żelazna Dywizja

Struktura i zadania

18. Dywizja Zmechanizowana, sformowana w 2018 roku z dowództwem w Siedlcach, jest kluczowym elementem systemu obronnego Polski, szczególnie na wschodniej flance NATO. Nazywana Żelazną Dywizją, nawiązuje do tradycji 18. Dywizji Piechoty z 1920 roku. W jej skład wchodzą:

• Brygady:
  • 1. Warszawska Brygada Pancerna (Wesoła)
  • 19. Lubelska Brygada Zmechanizowana (Lublin)
  • 21. Brygada Strzelców Podhalańskich (Rzeszów)
  • 18. Brygada Zmotoryzowana (Poniatowa, formowana od 2023 roku)
• Jednostki wsparcia:
  • 18. Brygada Artylerii (Nowa Dęba)
  • 18. Pułk Przeciwlotniczy (Sitanieniec)
  • 18. Pułk Logistyczny (Łomża)
  • 18. Pułk Saperów (Chełm)
  • 18. Batalion Rozpoznawczy (Przasnysz)
  • 18. Batalion Dowodzenia (Siedlce)

Dywizja osiągnęła pełną gotowość operacyjną w czerwcu 2021 roku po certyfikacji podczas ćwiczeń Dragon-21. Jej podstawowym zadaniem jest obrona terytorium Polski, z naciskiem na kierunek wschodni, oraz współdziałanie z siłami NATO w ramach operacji wielonarodowych.

Modernizacja i wyposażenie

Żelazna Dywizja jest liderem w modernizacji Wojska Polskiego, jako pierwsza otrzymując system Gladius. Kluczowe elementy wyposażenia obejmują:

• Czołgi: Abrams M1A2 SEPv3 (1. Brygada Pancerna), Leopard 2A5 i zmodyfikowane T-72 (19. Brygada Zmechanizowana).
• Artyleria: Gladius, Chunmoo (koreańskie wyrzutnie rakietowe), planowane Himars oraz armatohaubice Krab.
• Systemy przeciwlotnicze: Pilica i Narew (18. Pułk Przeciwlotniczy).
• Śmigłowce: Planowane Apache AH-64E, które mają wzmocnić zdolności dywizji w 2026 roku.
• Pojazdy: Bojowe wozy piechoty Borsuk (w trakcie dostaw), transportery Rosomak, pojazdy Waran 4×4 i Jelcz 442.32.

Testy Gladius w Ustce, jak podkreśla defence24.pl, potwierdziły zdolność dywizji do prowadzenia rozpoznania i uderzeń na głębokości ponad 100 km, co czyni ją jednym z najbardziej zaawansowanych związków taktycznych w regionie.

Udział w ćwiczeniach NATO

W maju 2025 roku 18. Dywizja Zmechanizowana wzięła udział w międzynarodowych ćwiczeniach Combined Resolve 25-II na poligonie w Drawsku Pomorskim, gdzie sztab dywizji pełnił rolę dowództwa nadrzędnego, a 1. Brygada Pancerna ćwiczyła współdziałanie z jednostkami amerykańskimi. Testy Gladius w Ustce były częścią przygotowań do tych manewrów, demonstrując interoperacyjność systemu z sojuszniczymi strukturami NATO.

Znaczenie testów dla Wojska Polskiego

Wzrost zdolności bojowych

Testy Gladius w Ustce w maju 2025 roku stanowiły przełomowy moment dla Wojska Polskiego, potwierdzając następujące zdolności:

• Precyzyjne rażenie: System umożliwia niszczenie celów na dystansie ponad 100 km z dokładnością chirurgiczną, co jest kluczowe w walce z pojazdami opancerzonymi, stanowiskami dowodzenia czy infrastrukturą.
• Rozpoznanie głębokie: Drony FT-5 dostarczają szczegółowych danych wywiadowczych, wspierając decyzje dowódców w czasie rzeczywistym.
• Operacje morskie: Zdolność do rażenia celów morskich, przetestowana w Ustce, rozszerza spektrum zastosowań Gladius, zwiększając elastyczność operacyjną Wojska Polskiego.
• Integracja systemów: Kompatybilność z Topaz oraz innymi systemami, takimi jak Chunmoo, umożliwia skoordynowane działania na poziomie dywizji.

Modernizacja artylerii

Gladius, wraz z systemami Himars, Chunmoo i Krab, rewolucjonizuje polską artylerię, przechodząc od tradycyjnych systemów lufowych do precyzyjnych, bezzałogowych rozwiązań. Jak zauważa polska-zbrojna.pl, Gladius to „nie tylko miecz, lecz także oczy, uszy oraz mózg”, dzięki integracji AI i zaawansowanej łączności. Testy w Ustce pokazały, że Polska dogania światową czołówkę w technologiach bezzałogowych, co jest istotne w kontekście globalnych trendów w wojskowości.

Wpływ na pozycję w NATO

Jako kluczowy element wschodniej flanki NATO, 18. Dywizja Zmechanizowana z systemem Gladius wzmacnia zdolności sojusznicze Polski. Ćwiczenia w Ustce, obserwowane przez partnerów NATO, potwierdziły gotowość Wojska Polskiego do współdziałania w operacjach wielonarodowych, takich jak Combined Resolve 25-II. Gladius, jako system polskiej produkcji, podkreśla także wkład krajowego przemysłu w bezpieczeństwo Sojuszu.

Priorytety MON na 2025 rok

Zgodnie z komunikatem MON z 5 lutego 2025 roku, jednym z priorytetów Wojska Polskiego w 2025 roku jest integracja nowych platform, takich jak Gladius, w ramach ćwiczeń dywizyjnych. 18. Dywizja Zmechanizowana została wybrana do przeprowadzenia takich manewrów, co obejmuje testowanie Gladius w różnych scenariuszach operacyjnych na poligonach w całej Polsce. Testy w Ustce były pierwszym krokiem w realizacji tego planu.

Wyzwania i krytyczna analiza

Wyzwania operacyjne

• Wysokie koszty: Kontrakt na cztery moduły Gladius, warty 2 mld zł, budzi dyskusje w mediach społecznościowych. Użytkownicy, jak @Wuc na X, krytykują wysoką cenę jednostkową dronów, sugerując potrzebę tańszych systemów w większej liczbie, np. odpowiedników Switchblade 600 czy IAI Harop.
• Szkolenie operatorów: Obsługa Gladius wymaga zaawansowanych umiejętności, w tym znajomości systemów AI, łączności i Topaz. Intensywne szkolenia, choć skuteczne, są czasochłonne i kosztowne, co może ograniczać skalę wdrożenia.
• Integracja z innymi systemami: Pełna kompatybilność Gladius z Himars, Chunmoo czy Narew wymaga dalszych testów i inwestycji w łączność, co może opóźnić pełne wykorzystanie systemu.
• Logistyka: Transport i serwisowanie dronów, zwłaszcza w warunkach polowych, wymaga rozbudowanej infrastruktury, co stanowi wyzwanie dla 18. Brygady Artylerii.

Analiza nieścisłości w źródłach

Niektóre źródła (np. komputerswiat.pl) sugerują, że Gladius „wyprzedza światową czołówkę”, co może być przesadą, zważywszy na istnienie konkurencyjnych systemów, takich jak amerykański Switchblade czy izraelski Harop. Posty na X (@Zelazna_Dywizja) podkreślają zdolność Gladius do rażenia celów morskich, ale brak szczegółowych danych o skuteczności w takich operacjach. Dodatkowo, źródła różnią się w opisie liczby dostarczonych dronów FT-5 i BSP-U w pierwszym module, co wymaga weryfikacji przez oficjalne komunikaty Grupy WB i MON.

Reakcje społeczne

Posty na platformie X wskazują na duże zainteresowanie testami Gladius, szczególnie wśród entuzjastów wojskowości. Konto @Zelazna_Dywizja zyskało tysiące wyświetleń po publikacji zdjęć z Ustki, a użytkownicy chwalili polską myśl techniczną (@WBGroup_PL). Jednak część komentarzy, np. @Marek_Kowalski_89, wyraża obawy o wysokie koszty i potrzebę większej liczby tańszych dronów. Grupa WB aktywnie odpowiada na takie opinie, podkreślając modułowość i długoterminowe korzyści systemu.

Perspektywy rozwoju systemu Gladius

Plany Grupy WB

Grupa WB zapowiada dalszy rozwój systemu Gladius, w tym:

• Gladius 2: Wersja z większym zasięgiem (do 150 km), większą ładownością głowic bojowych i ulepszoną AI, z prototypami planowanymi na 2026 rok.
• Rozszerzenie zdolności morskich: Testy w Ustce otworzyły drogę do rozwoju wariantów Gladius dedykowanych operacjom morskim, np. zwalczaniu okrętów czy ochrony wybrzeża.
• Eksport: Grupa WB prowadzi rozmowy z potencjalnymi odbiorcami zagranicznymi, m.in. z państw NATO, co może zwiększyć znaczenie systemu na rynkach międzynarodowych.

Dalsze dostawy

Do końca 2026 roku Grupa WB dostarczy trzy kolejne moduły ogniowe, z drugim modułem przeznaczonym dla 1. Mazurskiej Brygady Artylerii (dostawy rozpoczęte w 2024 roku). MON rozważa zakup dodatkowych systemów bezzałogowych, co może obejmować tańsze drony uderzeniowe, odpowiadające na postulaty użytkowników X.

Integracja z innymi programami

Gladius ma być w pełni zintegrowany z innymi programami modernizacyjnymi Wojska Polskiego, takimi jak:

• Program Homar: Wprowadzenie wyrzutni Himars i Chunmoo, które razem z Gladius stworzą wielowarstwowy system precyzyjnego rażenia.
• Program Narew: Systemy przeciwlotnicze krótkiego zasięgu, które mogą współdziałać z Gladius w ochronie przestrzeni powietrznej.
• Program Borsuk: Bojowe wozy piechoty, które zwiększą mobilność i ochronę jednostek wspieranych przez Gladius.

Podsumowanie i rekomendacje

Testy systemu Gladius na poligonie w Ustce w maju 2025 roku, przeprowadzone przez 18. Brygadę Artylerii w ramach Żelaznej Dywizji, potwierdziły jego potencjał jako nowoczesnego narzędzia precyzyjnego rażenia i rozpoznania. System, oparty na dronach FT-5 i BSP-U, umożliwia niszczenie celów na odległość ponad 100 km, zarówno lądowych, jak i morskich, co czyni go przełomowym w polskiej artylerii. 18. Dywizja Zmechanizowana, jako pierwsza jednostka wyposażona w Gladius, odgrywa kluczową rolę w modernizacji Wojska Polskiego, wzmacniając jego pozycję na wschodniej flance NATO. Ćwiczenia w Ustce były nie tylko sprawdzianem technologicznym, ale także demonstracją gotowości operacyjnej i interoperacyjności z sojuszniczymi systemami.

Rekomendacje dla MON i Wojska Polskiego:

• Kontynuacja testów: Przeprowadzenie dalszych ćwiczeń w różnych warunkach (np. zimowych, nocnych) w celu pełnego zweryfikowania niezawodności Gladius.
• Inwestycje w szkolenie: Rozbudowa programów szkoleniowych dla operatorów, z naciskiem na obsługę AI i systemów łączności.
• Rozwój tańszych dronów: Rozważenie zakupu większej liczby tańszych dronów uderzeniowych, jak sugerują użytkownicy X, aby uzupełnić Gladius w masowych operacjach.
• Promocja eksportu: Wsparcie Grupy WB w negocjacjach międzynarodowych, co może obniżyć koszty jednostkowe poprzez większe zamówienia.
• Integracja z NATO: Włączenie Gladius do kolejnych ćwiczeń sojuszniczych, takich jak Combined Resolve, w celu zwiększenia interoperacyjności.

Rekomendacje dla opinii publicznej:

• Śledzenie informacji: Regularne sprawdzanie komunikatów MON, Grupy WB i 18. Dywizji Zmechanizowanej na platformie X (@Zelazna_Dywizja, @WBGroup_PL) dla aktualnych relacji z testów i dostaw.
• Krytyczne podejście: Weryfikacja doniesień medialnych, szczególnie w kwestii kosztów i porównań z zagranicznymi systemami, w oparciu o oficjalne źródła.

System Gladius, przetestowany w Ustce, to symbol polskiej innowacyjności i kroku w stronę nowoczesnej, bezzałogowej wojskowości. Jak podkreśla Grupa WB, „Gladius to przyszłość artylerii”, a testy w maju 2025 roku pokazały, że ta przyszłość jest już rzeczywistością.

Źródła:

• 18. Dywizja Zmechanizowana, posty na platformie X, 19 maja 2025
• Grupa WB, posty na platformie X, 19 maja 2025
• Agencja Uzbrojenia, posty na platformie X, 19 maja 2025
• Komputer Świat, „Zniszczy wroga z powietrza. Żelazna Dywizja testuje nowy arsenał”, 19 maja 2025
• Spidersweb.pl, „Nowa polska broń wypróbowana nad Bałtykiem. Gladius pokazał moc”, 19 maja 2025
• Zbiam.pl, „Gladius strzela na poligonie w Ustce”, 19 maja 2025
• Milmag.pl, „BSP-U Gladius na poligonie w Ustce”, 19 maja 2025
• Polska Zbrojna, „Gladius rozpoznaje i uderza”, 18 marca 2025
• Defence24.pl, „Nowości w programie Gladius”, 16 grudnia 2024
• Milmag.pl, „Jak wygląda kompletny Gladius?”, 12 stycznia 2025
• Portal Militarny, „Gladius – lotniczy oręż polskiej artylerii”, 17 stycznia 2024
• Ministerstwo Obrony Narodowej, „Priorytety Wojska Polskiego na 2025 rok”, 5 lutego 2025