Pierwsza polska misja kosmiczna IGNIS wystartuje 29 maja 2025 roku

Pierwsza polska misja kosmiczna IGNIS: nowa era obecności Polski w przestrzeni kosmicznej

Wprowadzenie

29 maja 2025 roku zapisze się na kartach historii jako data, w której Polska oficjalnie wkroczyła do grona krajów aktywnie uczestniczących w załogowych misjach kosmicznych. Polska Agencja Kosmiczna (POLSA), we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), NASA oraz firmą Axiom Space, ogłosiła start pierwszej polskiej misji kosmicznej pod nazwą IGNIS. To wyjątkowe przedsięwzięcie łączy zaawansowaną technologię, ambicje naukowe oraz dumę narodową, stając się symbolem nowej epoki dla polskiej nauki i przemysłu kosmicznego.

Kim jest dr Sławosz Uznański?

Centralną postacią misji IGNIS jest dr inż. Sławosz Uznański – wybitny specjalista w dziedzinie inżynierii elektronicznej, absolwent Politechniki Łódzkiej i doktor fizyki Uniwersytetu Aix-Marseille we Francji. Od lat związany z CERN i ESA, specjalizuje się w technologiach odpornych na promieniowanie kosmiczne. W 2022 roku został jednym z 17 astronautów wybranych przez ESA spośród ponad 22 tysięcy kandydatów z całej Europy. Misja IGNIS uczyni go drugim Polakiem w kosmosie po generale Mirosławie Hermaszewskim, a zarazem pierwszym, który zasiądzie na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS).

Misja IGNIS – charakterystyka i cele

Misja IGNIS (International Generation of Novel Investigations in Space) potrwa 14 dni i odbędzie się w ramach programu Axiom Mission 4 (Ax-4), którego celem jest umożliwienie udziału astronautów niepaństwowych w badaniach na ISS. Głównym założeniem misji jest przeprowadzenie ponad 60 eksperymentów naukowych z 31 krajów, w tym aż 13 z Polski. Projekty te obejmują różnorodne dziedziny: od medycyny kosmicznej, przez biotechnologię, po zaawansowane technologie materiałowe i informatyczne.

Polskie eksperymenty na ISS

W ramach misji IGNIS polskie instytucje naukowe i technologiczne przygotowały 13 zaawansowanych projektów badawczych. Wśród nich znajdują się:

• Badania nad neurodegeneracją komórek nerwowych w mikrograwitacji (Instytut Nenckiego PAN),
• Testowanie mikrobiologicznych bioreaktorów do recyklingu powietrza i wody (Politechnika Wrocławska),
• Analiza wpływu promieniowania kosmicznego na nowoczesne materiały kompozytowe (Centrum Badań Kosmicznych PAN),
• Ocena skuteczności terapii fotodynamicznej w warunkach nieważkości (Uniwersytet Medyczny w Białymstoku),
• Testowanie algorytmów sztucznej inteligencji do zarządzania autonomicznymi platformami satelitarnymi (Warszawski Instytut Informatyki).

Celem tych badań jest zarówno zdobycie wiedzy podstawowej, jak i testowanie technologii, które mogą znaleźć zastosowanie w przyszłych misjach załogowych na Księżyc i Marsa.

Znaczenie strategiczne misji dla Polski

Misja IGNIS ma nie tylko wymiar naukowy, lecz także geopolityczny i gospodarczy. Udział Polski w tak prestiżowym przedsięwzięciu umacnia pozycję naszego kraju jako równoprawnego partnera w europejskim i światowym sektorze kosmicznym. Misja ta wpisuje się również w długofalowe cele strategiczne POLSA i Ministerstwa Rozwoju, mające na celu rozwój krajowego sektora kosmicznego oraz zwiększenie inwestycji w badania i rozwój (R&D).

Warto podkreślić, że zgodnie z danymi ESA, udział polskich firm w projektach kosmicznych zwiększył się o ponad 300% w ciągu ostatnich 10 lat. Dzięki misji IGNIS wiele z nich zyska bezpośredni dostęp do danych badawczych i możliwość wdrażania innowacyjnych produktów technologicznych na rynek międzynarodowy.

Zaangażowane instytucje i firmy

W realizację polskich komponentów misji zaangażowane są m.in.:

• Centrum Badań Kosmicznych PAN,
• Politechnika Warszawska,
• Uniwersytet Jagielloński,
• Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu,
• Astronika,
• Creotech Instruments,
• Syderal Polska,
• SatRev,
• KP Labs.

Każda z tych instytucji wnosi do misji unikalne kompetencje – od technologii satelitarnych, przez analizę danych, po zaawansowane systemy detekcji i sensoryki.

Logistyka, rakieta i przebieg misji

Misja IGNIS wystartuje z platformy Launch Complex 39A w Centrum Kosmicznym Kennedy’ego na Florydzie. Astronauci polecą na pokładzie kapsuły Crew Dragon firmy SpaceX, wyniesionej za pomocą rakiety Falcon 9. Po dotarciu do ISS załoga będzie realizować zaplanowany program badań i eksperymentów. Całość misji potrwa około dwóch tygodni.

Dr Uznański, jako specjalista ds. eksperymentów naukowych, będzie odpowiedzialny za koordynację części badań oraz dokumentację wyników. Po powrocie na Ziemię jego zadaniem będzie również prezentacja danych badawczych polskim ośrodkom naukowym oraz udział w międzynarodowych konferencjach podsumowujących misję.

Edukacyjny i kulturowy wymiar misji

Misja IGNIS będzie miała także ogromne znaczenie edukacyjne i społeczne. POLSA wraz z Ministerstwem Edukacji i Nauki planują szereg inicjatyw popularyzatorskich skierowanych do uczniów i studentów. Obejmą one transmisje na żywo z ISS, warsztaty naukowe w szkołach, konkursy technologiczne oraz bezpośrednie łączenia z dr. Uznańskim podczas misji.

Celem tych działań jest rozbudzenie zainteresowania nauką wśród młodzieży oraz budowanie świadomości znaczenia sektora kosmicznego dla przyszłości kraju. Dla wielu młodych Polaków historia dr. Uznańskiego może stać się inspiracją do wyboru ścieżki zawodowej w obszarach inżynierii, astrofizyki czy biologii molekularnej.

Podsumowanie

Pierwsza polska misja kosmiczna IGNIS to projekt o przełomowym znaczeniu. Łączy w sobie zaawansowaną inżynierię, pasję naukową i ambicję narodową. Udział Polski w tej misji to nie tylko symboliczny krok w przyszłość, lecz także konkretne działania na rzecz rozwoju gospodarki opartej na wiedzy i innowacjach.

Start 29 maja 2025 roku otworzy nowy rozdział w historii polskiej obecności w przestrzeni kosmicznej. Polska nie będzie już jedynie obserwatorem – stanie się aktywnym uczestnikiem eksploracji kosmosu, współtwórcą globalnej wiedzy i technologii, a być może w przyszłości – liderem regionu w zakresie badań i lotów kosmicznych.